Program wychowawczo-profilaktyczny Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka w Brodach 2023/2024
Rozdział I. Wstęp
Nauczyciele Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka w Brodach budują z uczniami relacje oparte na zaufaniu, prowadzą rozmowy, ucząc nawiązywania serdecznego kontaktu, sympatii, szacunku i tolerancji. Kształtują jednostki twórcze, kreatywne, zdolne do sterowania własnym rozwojem w szkole i poza nią. Nauczyciele pomagają uczniom lepiej rozumieć otaczający świat i zasadność własnych postaw, rozwijają umiejętności komunikacyjne, które umożliwiają dialog z innymi, wspierają rozwój indywidualny i społeczny ucznia, wskazują, jak i gdzie szukać sposobów radzenia sobie z zagrożeniami związanymi zarówno z poszukiwaniem własnej tożsamości, jak i wzorcami do naśladowania.
-
Wprowadzenie
Treści programu wychowawczo-profilaktycznego wynikają z przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1082), treści podstawy programowej kształcenia ogólnego, określonej rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356 ze zm.), oraz rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach sytemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1449).
Program dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska lokalnego. Integruje realizowane dotychczas działania wychowawcze oraz profilaktyczne i opracowany został w oparciu o przeprowadzoną diagnozę potrzeb w zakresie zapobiegania zagrożeniom.
Program wychowawczo-profilaktyczny Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka w Brodach obejmuje wszystkie działania i treści o charakterze wychowawczym i profilaktycznym, gdzie wychowanie rozumiane jest jako proces wspomagania ucznia w rozwoju, oparty na indywidualnej osobowej relacji poszanowania godności obu stron (wychowawcy, rodzica, nauczyciela oraz wychowanka), które współdziałają ze sobą, dążąc do osiągnięcia celów wychowania, tj. do osiągnięcia pełnej dojrzałości ucznia w czterech podstawowych sferach: fizycznej, ukierunkowanej na zdobycie przez ucznia i wychowanka wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowanie zachowań prozdrowotnych; psychicznej, ukierunkowanej na zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, kształtowanie postaw sprzyjających wzmacnianiu zdrowia własnego i innych ludzi, kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi zdrowia, osiągnięcie właściwego stosunku do świata, poczucia siły, chęci do życia i witalności; społecznej, ukierunkowanej na kształtowanie postawy otwartości w życiu społecznym, opartej na umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych oraz ćwiczeniu umiejętności wypełniania ról społecznych, wychowawca w tym procesie jest odpowiedzialny za tworzenie warunków do rozwoju każdego ucznia, a wychowanek odpowiedzialny jest za korzystanie z nich; aksjologicznej, ukierunkowanej na zdobycie konstruktywnego i stabilnego systemu wartości, w tym docenianie znaczenia zdrowia oraz poczucia sensu istnienia.
Program wychowawczo-profilaktyczny Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka w Brodach obejmuje wszystkie działania wspomagające wychowanka w radzeniu sobie z trudnościami, które jednocześnie ograniczają i likwidują czynniki ryzyka mogące zaburzać jego prawidłowy rozwój i zdrowe życie.
Celem programu jest:
-
dbałość o bezpieczeństwo w szkole (by nie dochodziło do zakłóceń procesów wychowawczych, które prowadzą do dezorganizacji procesu dojrzewania dzieci i młodzieży oraz zaburzeń w zachowaniu),
-
dostarczanie wszystkim odbiorcom wiarygodnych informacji na temat warunków zdrowego życia i występujących zagrożeń (by w konsekwencji nauczyć uczniów odpowiedzialności za własne wybory),
-
rozwijanie u uczniów więzi z grupą społeczną (aby panowało poczucie przynależności do grupy),
-
kształtowanie komunikatywności, kreatywności i empatii oraz umiejętności podejmowania decyzji i rozwiązywania problemów,
-
kształtowanie w środowisku szkolnym norm i reguł sprzyjających zdrowemu życiu, które jednocześnie eliminują możliwość wystąpienia dysfunkcji.
Dla efektywnego planowania działań wychowawczych i profilaktycznych, które odpowiadają na aktualne potrzeby i problemy uczniów i rodziców, w szkole w każdym roku szkolnym przeprowadza się diagnozę środowiska szkolnego (diagnozę potrzeb rozwojowych uczniów) i dostosowuje program do potrzeb społeczności szkolnej.
Program realizowany będzie przez wychowawców klas, podczas godzin z wychowawcą, nauczycieli wszystkich przedmiotów, specjalistów (oligofrenopedagoga, nauczyciela współorganizującego) oraz pozostałych pracowników szkoły, we współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym. Obowiązkiem nauczycieli wychowawców i nauczycieli przedmiotów oraz specjalistów jest opracowanie planów wychowawczo-profilaktycznych klas na bazie szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły.
-
Główne cele programu
Nadrzędnym celem programu jest wychowanie, rozumiane jako wspieranie wychowanka w rozwoju, oraz profilaktyka, rozumiana jako interwencja kompensująca niedostatki wychowania. Celem działań wychowawczych szkoły jest kształtowanie prozdrowotnych wzorców konsumpcyjnych, umiejętności intrapsychicznych ucznia, które pozwolą radzić sobie ze sobą i z wyzwaniami świata, oraz budowanie jego odporności na potencjalne zagrożenia.
Działania wychowawcze określone w niniejszym programie polegają na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia i wychowanka w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze: fizycznej, psychicznej, społecznej, aksjologicznej. Obejmują w szczególności:
-
współpracę z rodzicami lub opiekunami uczniów i wychowanków w celu budowania postawy prozdrowotnej i zdrowego stylu życia,
-
tworzenie spójnego środowiska wychowawczego, w którym wartości i normy życia są zrozumiałe dla wychowanka, w którym wychowawcy współpracują, wspierając ucznia w integralnym rozwoju i osiąganiu pełni człowieczeństwa,
-
kształtowanie hierarchii systemu wartości,
-
wzmacnianie wśród uczniów i wychowanków więzi ze szkołą lub placówką oraz społecznością lokalną,
-
kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole lub placówce, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, wychowanków i wychowawców, a także nauczycieli, wychowawców i rodziców lub opiekunów, w tym wzmacnianie więzi z rówieśnikami oraz nauczycielami i wychowawcami,
-
doskonalenie umiejętności nauczycieli i wychowawców w zakresie budowania podmiotowych relacji z uczniami, wychowankami oraz ich rodzicami lub opiekunami oraz warsztatowej pracy z grupą uczniów lub wychowanków,
-
realizację głównych kierunków polityki oświatowej na dany rok szkolny,
-
wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli i wychowawców oraz rodziców lub opiekunów,
-
kształtowanie u uczniów i wychowanków postaw prospołecznych, w tym przez możliwość udziału w działaniach z zakresu wolontariatu, sprzyjających aktywnemu uczestnictwu uczniów w życiu społecznym oraz zaangażowaniu w działalność podmiotów,
-
wspieranie edukacji rówieśniczej i programów rówieśniczych mających na celu modelowanie postaw prozdrowotnych i prospołecznych.
Działania profilaktyczne określone w niniejszym programie polegają na realizacji działań profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej. Obejmują w szczególności:
-
wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych, niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków i substancji,
-
realizowanie wśród uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów dostosowanych do potrzeb indywidualnych i grupowych programów zalecanych w ramach Systemu rekomendacji programów profilaktycznych i promocji zdrowia psychicznego,
-
przygotowanie oferty zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia jako alternatywnej pozytywnej formy działalności zaspokajającej ważne potrzeby, w szczególności potrzebę podniesienia samooceny, sukcesu, przynależności i satysfakcji życiowej,
-
doskonalenie zawodowe nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów i wychowanków zachowań ryzykownych.
Działania wychowania i profilaktyki łączą wartości i normy, traktując (w ślad za zapisami ustawy – Prawo oświatowe) „nauczanie i wychowanie jako respektowanie chrześcijańskiego systemu wartości, przyjmując zasady etyki jako uniwersalne”. W nawiązaniu do tychże zasad etyki prowadzone będą działania szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego.
-
Obowiązujące akty prawa:
-
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (art. 72),
-
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka,
-
Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych,
-
Konwencja o prawach dziecka,
-
ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe,
-
rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej,
-
rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii,
-
ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela,
-
programy narodowe i krajowe w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia.
IV Przy opracowaniu programu uwzględniono:
-
obowiązujące przepisy prawa,
-
diagnozę potrzeb i problemów występujących w szkole,
-
diagnozę występujących w środowisku szkolnym czynników chroniących i czynników ryzyka,
-
analizę dotychczasowych działań wychowawczych i profilaktycznych szkoły,
-
diagnozę oczekiwań rodziców przeprowadzoną badaniami na temat kluczowych celów wychowawczych stawianych przez rodziców w procesie wychowawczym na temat przyszłości ich dziecka oraz oczekiwań rodziców w stosunku do szkoły i szkolnych specjalistów w zakresie wspomagania dziecka w rozwoju,
-
ocenę potencjału i możliwości rozwojowych uczniów (na podstawie wyników egzaminów państwowych uczniów kończących poprzedni etap edukacyjny, wyników testów wewnątrzszkolnych, wyników olimpiad, konkursów i zawodów sportowych, wolontariatu, samorządności itp.),
-
identyfikację środowiska lokalnego,
-
zasoby szkoły: przygotowanie merytoryczne nauczycieli do podejmowania działań wychowawczych i profilaktycznych, zasoby materialne (boisko szkolne, pracownie, sala gimnastyczna), zasoby techniczne (wyposażenie pracowni), zasoby organizacyjne (wolontariat uczniowski).
V Charakterystyka absolwenta
Działania zawarte w programie zmierzają do ukształtowania takiego modelu absolwenta, którego cechować będzie, niezależnie od posiadanych indywidualnych cech osobowości, predyspozycji i uzdolnień, posiadanie uniwersalnych cech warunkujących odpowiednie funkcjonowanie we współczesnym świecie.
Absolwent kończący szkołę:
-
dobrze funkcjonuje w swoim środowisku rówieśniczym, w szkole i w domu,
-
jest pogodny, pozytywnie nastawiony do otoczenia, jednak nie bezkrytycznie,
-
umiejętnie komunikuje się z innymi, dostosowuje się do zachodzących zmian, reguł i zasad, które wyznaczają kierunek jego działania,
-
umiejętnie szuka sposobów radzenia sobie z zagrożeniami związanymi z poszukiwaniem własnej tożsamości oraz wzorców do naśladowania,
-
jest twórczy, kreatywny i zdolny sterować swoim kształceniem w szkole i poza nią,
-
potrafi nawiązać serdeczne kontakty, odnosi się z szacunkiem do innych, jest sympatyczny, tolerancyjny, empatyczny i ciekawy świata,
-
jest otwarty na inne kultury, posiada umiejętności porozumiewania się w języku obcym,
-
jest samodzielny, potrafi współdziałać w zespole, poszukuje nowych rozwiązań, wymienia się doświadczeniami z innymi, potrafi porządkować i rozwiązywać problemy,
-
potrafi współdziałać z innymi, jest wrażliwy na los potrzebujących, bierze na siebie odpowiedzialność za własne życie i życie społeczne.
Program określa działania w wydzielonych obszarach:
-
działaniach wychowawczych – promujących zdrowie oraz wspomagających uczniów w rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, psychicznej, społecznej oraz aksjologicznej,
-
działaniach edukacyjnych – mających na celu ugruntowanie i poszerzanie wiedzy i umiejętności uczniów i wychowanków, ich rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców z zakresu promocji zdrowia i zdrowego stylu życia, prowadzących do radzenia sobie ze stresem, opierania się naciskom otoczenia oraz nabywania umiejętności rozwiązywania konfliktów,
-
działaniach informacyjnych – polegających na dostarczaniu rzetelnych i aktualnych informacji, dostosowanych do wieku oraz możliwości psychofizycznych odbiorców, na temat zagrożeń i rozwiązywania problemów związanych z używaniem środków i substancji odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, skierowanych do uczniów i wychowanków oraz ich rodziców lub opiekunów, a także nauczycieli i wychowawców oraz innych pracowników szkoły,
-
działaniach profilaktycznych wspierających uczniów:
-
w rozwoju i zdrowym stylu życia, poprzez podejmowanie działań ograniczających zachowania ryzykowne,
-
którzy ze względu na swoją sytuację materialną, rodzinną i środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych,
-
u których rozpoznano wczesne objawy zażywania środków odurzających i psychoaktywnych.
Uczestnicy programu
Dyrektor szkoły:
-
uczestniczy w procesie diagnozy zagrożeń szkoły oraz w oddziaływaniach wychowawczo-profilaktycznych,
-
sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne,
-
stwarza warunki dla realizacji procesu wychowawczego w szkole, dbając o prawidłowy poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej szkoły,
-
inspiruje nauczycieli do poprawy istniejących lub wdrożenia nowych rozwiązań w procesie kształcenia, przy zastosowaniu innowacyjnych działań programowych, organizacyjnych lub metodycznych, których celem jest rozwijanie kompetencji uczniów,
-
stwarza warunki do działania w szkole lub placówce: wolontariuszy, stowarzyszeń i innych organizacji, których celem statutowym jest działalność wychowawcza lub rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły,
-
dba o przestrzeganie zasad oceniania, praw uczniów, kompetencji organów szkoły,
-
nadzoruje realizację szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego.
Rodzice:
-
współtworzą szkolny program wychowawczo-profilaktyczny,
-
uczestniczą w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły,
-
uczestniczą w wywiadówkach organizowanych przez szkołę,
-
współpracują z wychowawcą klasy i innymi nauczycielami uczącymi w klasie,
-
znają i akceptują program oraz czynnie współpracują przy jego realizacji.
Wychowawcy:
-
prowadzą w różnych formach szkolenia i konsultacje dla rodziców,
-
dążą w swojej pracy do integracji zespołu klasowego,
-
sprawują opiekę wychowawczą nad uczniami szkoły, a w szczególności tworzą warunki wspomagające ich rozwój i przygotowują do życia w rodzinie i w społeczeństwie,
-
poznają warunki życia i nauki swoich wychowanków,
-
uczą pozytywnego myślenia i stawiania na sukces poprzez rozwijanie poczucia własnej wartości,
-
realizują w toku pracy wychowawczo-profilaktycznej treści i cele niniejszego programu oraz nadzorują udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w swojej klasie,
-
diagnozują sytuację wychowawczą w klasie poprzez rozpoznanie indywidualnych potrzeb uczniów,
-
opracowują plan pracy wychowawczo-profilaktycznej dla klasy na dany rok szkolny, na podstawie dokonanego rozpoznania oraz celów i zadań określonych w szkolnym programie wychowawczo-profilaktycznym (uwzględniając specyfikę funkcjonowania zespołu klasowego i potrzeby uczniów),
-
przygotowują sprawozdania z realizacji planu pracy wychowawczej i wnioski do dalszej pracy (dwa razy w roku),
-
zapoznają uczniów swoich klas i ich rodziców z prawem wewnątrzszkolnym i obowiązującymi zwyczajami, tradycjami szkoły,
-
wykonują zadania jako członkowie zespołów wychowawczych zlecone przez przewodniczącego zespołu,
-
oceniają zachowania uczniów swojej klasy, zgodnie z obowiązującymi w szkole procedurami i wewnątrzszkolnym systemem oceniania uczniów,
-
współpracują z innymi nauczycielami uczącymi w klasie, rodzicami uczniów, pedagogiem szkolnym oraz specjalistami pracującymi z uczniami o specjalnych potrzebach.
Nauczyciele
Wszyscy nauczyciele realizują program wychowawczo-profilaktyczny, a w szczególności:
-
uwzględniają go przy realizacji klasowych planów pracy,
-
reagują na przejawy niedostosowania społecznego u uczniów,
-
wspierają swoją postawą i działaniami pedagogicznymi rozwój psychofizyczny uczniów, udzielają pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych, w oparciu o rozpoznanie potrzeb,
-
odpowiadają za życie, zdrowie i bezpieczeństwo uczniów podczas pobytu w szkole i poza jej terenem, np. na wycieczkach szkolnych, świadczą pomoc psychologiczno-pedagogiczną w bieżącej pracy z uczniem,
-
przestrzegają obowiązujących w szkole procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością,
-
udzielają uczniom pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych,
-
kształcą i wychowują młodzież w duchu patriotyzmu i demokracji,
-
prowadzą rozmowy z uczniami i rodzicami o zachowaniu i frekwencji oraz postępach w nauce na swoich zajęciach,
-
wspierają zainteresowania i rozwój osobowy uczniów.
Uczniowie
Wszyscy uczniowie szkoły są poddani oddziaływaniom tego programu:
-
otrzymują dość zachęty, aby nabywać odwagę i pewność siebie,
-
w pełni aprobowani uczą się lubić samych siebie,
-
często słyszą słowa uznania,
-
uczą się stawiać sobie cele,
-
w poczuciu bezpieczeństwa uczą się ufać sobie i innym,
-
otaczani są rzetelnością i uczciwością, uczą się, czym jest prawda i dobro, odpowiedzialność, sprawiedliwość
Rada pedagogiczna szkoły:
-
uczestniczy w diagnozowaniu pracy wychowawczej szkoły i potrzeb w zakresie działań profilaktycznych,
-
opracowuje projekt programu wychowawczo-profilaktycznego (w porozumieniu z radą rodziców),
-
opracowuje wspólnie z dyrektorem dokumenty i procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością,
-
dokonuje ewaluacji szkolnego programu wychowawczo-profilaktycznego.
-
współpracuje z instytucjami w organizowaniu różnych form spędzania czasu przez uczniów,
-
udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom i ich rodzicom, stosuje profilaktykę zachowań ryzykownych wśród uczniów
-
w sposób zdecydowany reaguje na obecność w szkole osób obcych, które swoim podejrzanym zachowaniem stwarzają zagrożenie dla ucznia,
Psycholog
- udziela pomocy uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej oraz uczniom, którzy padli ofiarą przestępczości,
- współpracuje z instytucjami w organizowaniu różnych form spędzania czasu przez uczniów, szczególnie z rodzin zaniedbanych środowiskowo,
- współpracuje z policją, sądem dla nieletnich, z kuratorami (w razie zaistniałej potrzeby), z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej,
-kształtuje u uczniów i ich rodziców świadomość prawną w zakresie ponoszenia konsekwencji wynikających z popełnionych czynów,
-
udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej rodzicom uczniów,
-prowadzi zajęcia terapeutyczne z dziećmi – indywidualne i grupowe, stosuje profilaktykę zachowań ryzykownych wśród uczniów,
-
organizuje spotkania i prelekcje dla rodziców na tematy związane z procesem nauczania i wychowania,
-
udziela wsparcia zgłaszającym się rodzicom w sytuacjach trudnych wychowawczo i
losowo, współpracuje z nauczycielami w zakresie procesu nauczania i wychowania uczniów,
- prowadzi badania i działania diagnostyczne uczniów (indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych),
Pedagog specjalny:
Szkoła Podstawowa im. Janusza Korczaka każdego roku szkolnego przeprowadza diagnozę środowiska wychowawczego, analizuje potrzeby i zasoby. W celu urealnienia sytuacji wychowawczej w szkole, a w efekcie profilaktycznej, korzystamy z:
- badań ankietowych skierowanych do rodziców na temat atmosfery w szkole oraz warunków organizacji nauki w niej,
- spostrzeżeń wychowawców na temat zachowań problemowych w klasie,
- ludzkich zasobów szkoły, tj. kompetencji kadry kierowniczej, kompetencji zawodowych nauczycieli, rozwijanych poprzez dodatkowe doskonalenie się, kompetencji szkolnych specjalistów
(pedagoga specjalnego i psychologa), kompetencji szkolnych realizatorów programów profilaktycznych, kompetencji specjalistów spoza szkoły – współpracujących z nią, rodziców.
Wyniki diagnozy i ewaluacji dotychczasowych programów wskazują na wysoki poziom poczucia bezpieczeństwa uczniów, pozytywny klimat emocjonalny, znikomy poziom zagrożenia przemocą, narkomanią.
95% uczniów czuje się w szkole bezpiecznie, 93% rodziców uważa, że szkoła jest bezpieczna dla ich dzieci.
IX SZCZEGÓŁOWE CELE WYCHOWAWCZE DO REALIZACJI
Szczegółowe cele do pracy wynikają z diagnozy przeprowadzonej w szkole, w tym ewaluacji dotychczasowego programu wychowawczo – profilaktycznego, z uwzględnieniem wytycznych MEiN i CEA w zakresie ochrony zdrowia psychicznego uczniów. Odniesienie do poszczególnych sfer rozwoju pozwoli harmonijnie oddziaływać na uczniów w poszczególnych obszarach. Zadania wychowawczo-profilaktyczne będą realizowane w roku szkolnym 2023/2024.
Rozdział II. Program wychowawczo-profilaktyczny – modyfikacja
W związku z obowiązkiem prowadzenia diagnozy potrzeb rozwojowych uczniów, wynikającym z art. 26 ustawy – Prawo oświatowe oraz z rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii, w szkole przeprowadzono badania, którego wyniki stały się podstawą do określenia diagnozy czynników ryzyka oraz czynników chroniących, na podstawie których przygotowano propozycje działań edukacyjnych, informacyjnych, wychowawczych oraz profilaktycznych w ramach programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły. Dokument ten przekazano radzie rodziców do zaopiniowania, a następnie radzie pedagogicznej do zatwierdzenia.
-
Diagnoza potrzeb i problemów występujących w szkole – rozpoznanie problemów w sferze emocjonalnej, społecznej i fizycznej uczniów po powrocie do szkoły ze zdalnego nauczania:
-
wykorzystane w diagnozie metody i narzędzia: badanie ankietowe uczniów, badanie ankietowe nauczycieli, badanie ankietowe rodziców lub opiekunów uczniów, skala wpływu COVID-19 i izolacji domowej na dzieci, rozpoznanie problemów w sferze emocjonalnej, społecznej, fizycznej po powrocie do szkoły po izolacji wywołanej pandemią COVID-19)
-
uzyskane wyniki badań (rozpoznane typowe problemy u uczniów – grupowe i indywidualne)
Zidentyfikowany obszar/ problem |
Propozycje działań interwencyjnych |
Izolacja, problemy z ponownym wejściem do grupy. |
Reintegracja z zespołem klasowym.
Stosowanie zindywidualizowanych sposobów pomocy i wsparcia dla ucznia. |
Utrata pewności siebie, wiary we własne możliwości. |
Wzmocnienia, pozytywna informacja zwrotna, zadania na miarę możliwości ucznia, pomoc innym.
Promowanie wiedzy o sposobach radzenia sobie ze stresem w pandemii (M. Kossowska, N. Letki, T. Zaleśkiewicz, S. Wichary, Człowiek w obliczu pandemii. Psychologiczne i społeczne uwarunkowania zachowań w warunkach kryzysu zdrowotnego, 2020). |
Stres, depresja, stany lękowe lub chroniczne napięcie i niepokój. |
Rozmowy, techniki relaksacyjne.
Aktywność fizyczna (bieganie, siłownia, taniec, spacery itp.).
Wpływ na otoczenie, np. wybór zadań, planowanie działań w klasie.
Włączanie w pomoc innym, przysługa dla innych.
Spotkania ze specjalistą. |
Nadwaga i otyłość. |
Zajęcia sportowe, ruch, spacery, właściwa dieta. |
Lęk związany z niewywiązywaniem się z obowiązków zdalnego uczenia się. |
Dokonanie diagnozy umiejętności bez oceniania. |
Sprzeczne informacje związane z pandemią COVID-19 i szczepieniami. |
Rozmowy – analiza faktów, obalanie mitów. |
Agresja/ przemoc (w grupie rówieśniczej i w domu). |
Profilaktyka, działania wpisane w programy edukacyjne. |
Uzależnienie od komputera, gier online lub telefonu. |
Rozpoznanie i rozwijanie zainteresowań ucznia, organizacja czasu, wprowadzenie ograniczeń przez rodziców, kontakt ze specjalistami. |
-
wnioski z diagnozy – zidentyfikowane na podstawie obserwacji problemy uczniów w sferze emocjonalnej, społecznej i fizycznej (zachowania problemowe – zachowania ryzykowne)
Nazwa/ rodzaj zachowań problemowych (ryzykownych) |
Objawy |
Zachowania antyzdrowotne. |
Niezdrowy sposób odżywiania, zachowania sedenteryjne, mała aktywność fizyczna. |
Nieodpowiednie wypełnianie roli ucznia. |
Złe oceny, wagary, przerwanie edukacji. |
Nowe zachowania ryzykowne, tzw. problemy lub uzależnienia behawioralne. |
Nadmierne korzystanie z komputera i Internetu, cyberprzemoc, siecioholizm, hazard. |
-
Diagnoza występujących w środowisku szkolnym czynników chroniących i czynników ryzyka:
|
Czynniki ryzyka (indywidualne cechy ucznia, cechy środowiska, w którym przebywa – rodzinnego, rówieśniczego, szkolnego, które zwiększają zagrożenie pojawienia się u ucznia zachowań problemowych) |
Czynniki chroniące (indywidualne cechy ucznia, cechy środowiska, w którym się wychowuje – rodzinnego, rówieśniczego, szkolnego, które stanowią naturalną ochronę przed wpływem czynników ryzyka) |
Psychologiczne |
Nieśmiałość, lękliwość, niska samoocena, agresywność, chroniczne napięcie i niepokój, niepowodzenia szkolne, podatność na wpływy innych. |
Pozytywny klimat szkoły, wyznawanie systemu wartości, uznanie autorytetów, przekonanie o szkodliwości alkoholu, narkotyków i innych używek, umiejętności interpersonalne, poczucie własnej wartości, zdecydowany brak akceptacji przez szkołę dla przemocy. |
Związane z rodziną |
Brak zainteresowania ze strony rodziny, rodzina dysfunkcyjna, brak więzi rodzinnych, brak rygorów i kontroli lub bardzo surowa dyscyplina, nadopiekuńczość, zaburzenia w pełnieniu ról ojca i matki, nieobecność ojca w domu (także psychiczna), rozwód, separacja, utrata rodziców. |
Poczucie przynależności, zaangażowanie rodziców w życie dzieci, zdrowe więzi w rodzinie, współpraca ze szkołą, przestrzeganie ustalonych norm społecznych, okazje do przeżycia sukcesu i rozpoznawania własnych osiągnięć. |
Społeczne związane z grupą rówieśniczą |
Grupa nieakceptująca uznanych norm społeczne, grupa akceptująca agresywne zachowania, niska wiedza uczniów o epidemii i zasadach ochrony zdrowia. |
Prospołecznie nastawiona grupa rówieśnicza, grupa z uznanymi wartościami, o ustalonych akceptowalnych zachowaniach, np. harcerstwo, grupy wolontariatu, wymaganie od uczniów odpowiedzialności i udzielania sobie wzajemnej pomocy. |
Rozdział III. Działania wychowawczo-profilaktyczne i sposób ich realizacji w latach 2023-2024
-
Sfera fizycznego rozwoju ucznia – edukacja zdrowotna, w tym zdiagnozowane problemy zdrowotne w sferze fizycznej, emocjonalnej i społecznej u uczniów
Działania wskazane w rozporządzeniu |
Sposób realizacji |
Adresaci działań |
Odpowiedzialni/ termin |
Działania informacyjne
|
Szkolenie nauczycieli w zakresie rozpoznawania ucznia w sytuacji kryzysowej (szkolenie zewnętrzne lub w formie samodoskonalenia)
Dostarczanie rzetelnej wiedzy na temat czynników wpływających na zdrowie człowieka, w tym znaczenia aktywności fizycznej.
|
Nauczyciele
Uczniowie Rodzice |
Dyrektor, nauczyciele/ cały rok
Wychowawcy, nauczyciele w-f, nauczyciel biologii, przyrody/cały rok
|
Działania edukacyjne |
Kształtowanie nawyku dbania o własne zdrowie: właściwe odżywianie, aktywność fizyczną, estetykę własną i otoczenia, utrzymanie higieny ciała i dbałość o schludny wygląd.
Kształtowanie sprawności fizycznej i odporności. Rozwijanie nawyku uprawiania sportu i posiadanych predyspozycji do uprawiania dyscyplin sportowych.
Umiejętne zagospodarowanie czasu wolnego – zajęcia z wychowawcą.
Współpraca z rodzicami lub opiekunami uczniów w celu budowania postawy prozdrowotnej i zdrowego stylu życia.
Kształtowanie hierarchii systemu wartości, w którym zdrowie jest jedną z najważniejszych wartości w życiu.
Kształtowanie u uczniów umiejętności życiowych, w szczególności samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania własnych emocji.
Rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów – kształtowanie wartości, jakimi są odpowiedzialność i umiejętność podejmowania decyzji.
Zachowanie zasad bezpieczeństwa poruszania się na drogach i ulicach (bezpieczna droga do szkoły).
Nabywanie umiejętności opierania się naciskom otoczenia, nabywanie umiejętności bycia asertywnym – warsztaty edukacyjne.
Uświadomienie zagrożeń wynikających z przedwczesnej inicjacji używek (papierosów, dopalaczy, alkoholu itd.)
Rozpoznanie indywidualnych potrzeb edukacyjnych oraz trudności uczniów w przyswajaniu wiedzy i umiejętności w zakresie danego przedmiotu, w tym wychowania fizycznego – rozpoznanie potrzeb w sferze fizycznej.
|
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Rodzice
Uczniowie, Rodzice
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie Rodzice
Uczniowie Rodzice
|
Wychowawcy, nauczyciele/ cały rok
Nauczyciele w – f i zajęć dodatkowych/ cały rok
Wychowawcy/ zgodnie z planem wychowawcy Wychowawcy, nauczyciele w – f / cały rok
Wychowawcy, nauczyciele w – f, nauczyciel biologii, przyrody, wdż / cały rok
Nauczyciele/ cały rok
Nauczyciele/ cały rok
Wychowawcy, nauczyciele w – f/ wrzesień
Wychowawcy, nauczyciele / zgodnie z planami nauczania i planami wychowawców klas
Wychowawcy, nauczyciele / zgodnie z planami nauczania i planami wychowawców klas
Wychowawcy, nauczyciele przedmiotów/ początek roku szkolnego |
Działania wychowawcze |
Zachęcanie i wspieranie uczniów do rozwijania ich aktywności fizycznej.
Kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych.
Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za zdrowie swoje i innych.
Wspomaganie wychowawczej roli rodziny poprzez rzetelną diagnozę potrzeb rozwojowych dzieci.
Modyfikacja planów dydaktycznych zgodnie z wynikami diagnozy. |
Uczniowie
Uczniowie Rodzice
Uczniowie
Rodzice
Nauczyciele |
Wychowawcy, nauczyciele w-f
Dyrektor, nauczyciele, wychowawcy/ cały rok
Nauczyciele/ cały rok
Wychowawcy, nauczyciele /cały rok
Dyrektor, nauczyciele, wychowawcy/ cały rok
|
Działania profilaktyczne |
Organizowanie zajęć z aktywnością fizyczną (bieganie, siłownia zewnętrzna, taniec, spacery, gry i zabawy itp.).
Organizowanie w grupie szkolnej zabaw z nasileniem ruchu, integracyjnych.
Długofalowe wspieranie ucznia w rozwoju i zdrowym stylu życia poprzez:
i podejmowanie zachowań prozdrowotnych na godzinach wychowawczych, zgodnie z treściami uwzględnionymi w podstawie programowej,
w działaniu i dążeniu do celu, umiejętności adekwatnego zachowania się w sytuacjach zwycięstwa i porażki.
Organizacja wypoczynku w czasie wolnym, konkursów dotyczących zdrowego stylu życia.
Udział w ogólnopolskich akcjach i konkursach prozdrowotnych.
Spotkania z higienistką szkolną, i pedagogiem, psychologiem, policjantem.
Działalność szkolnego koła Polskiego Czerwonego Krzyża.
Współpraca z instytucjami prowadzącymi profilaktykę w zakresie zdrowego odżywiania (otyłość, cukrzyca).
Realizacja programu profilaktyki uzależnień i rozwijanie umiejętności życiowych i zachowań społecznych, np. „Spójrz inaczej”, „Nie pal przy mnie proszę”.
Przeciwdziałanie uzależnieniom od alkoholu, używek, papierosów i dopalaczy – propozycje spędzania wolnego czasu w ruchu, na sportowo.
Godziny wychowawcze, filmy o uzależnieniach.
Udostępnianie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów i ich rodziców w przypadku uzależnień – wskazanie miejsc, w których można uzyskać pomoc.
Podejmowanie działań ograniczających zachowania konfliktowe, stresowe, presję grupy, realizacja zajęć wychowania do życia w rodzinie.
|
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Rodzice Uczniowie
Uczniowie |
Nauczyciele w – f, wychowawcy/ cały rok
Nauczyciele wychowawcy/ cały rok
Wychowawcy, nauczyciele w-f, przyrody, biologii, wdż / cały rok
Nauczyciele świetlicy, wychowawcy, bibliotekarz/ cały rok
Nauczyciele/ według ofert
Dyrektor, wychowawcy/ stosownie do potrzeb
Opiekun PCK/ cały rok
Dyrektor, wychowawcy/ zgodnie z planami pracy
Opiekun PCK, wychowawcy, nauczyciele/ wg ofert instytucji przeciwdziałającyc uzależnieniom i niedostosowaniom społecznym
Wychowawcy, nauczyciele w-f/ zgodnie z planami pracy
Wychowawcy klas /zgodnie z planami pracy
Wychowawcy/ stosownie do potrzeb
Nauczyciel wdż, wychowawcy nauczyciele/ cały rok szkolny |
-
Sfera społecznego rozwoju ucznia – kształtowanie postaw społecznych (relacje)
Działania wskazane w rozporządzeniu |
Sposób realizacji |
Adresaci działań |
Odpowiedzialni, termin |
Działania informacyjne |
Dostarczenie informacji na temat praw i obowiązków ucznia.
Przekaz informacji o instytucjach, dokumentach wspierających człowieka w sytuacjach naruszenia jego nietykalności czy przemocy.
Przekazywanie systemów wartości: poszanowania tradycji, zwyczajów, rodziny, innych ludzi.
Dostarczaie wiedzy na temat ważnych wydarzeń historycznych i aktualnych informacji dotyczących swojego regionu, kraju.
|
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie |
Wychowawcy /początek roku szkolnego, stosownie do sytuacji
Wychowawcy, nauczyciele /wg potrzeb i zgodnie z planami pracy
Wychowawcy, nauczyciele/ cały rok szkolny
Wychowawcy, nauczyciele historii, WOS/cały rok szkolny |
Działania edukacyjne
|
Rozwijanie samorządności uczniów – nauka zasad demokracji poprzez pełnienie różnych ról społecznych (przewodniczący SU, dyżurny, klasa, wspólnota).
Rozwijanie umiejętności komunikacyjnych – wyrażanie własnych opinii, przekonań i poglądów.
Rozwijanie umiejętności współdziałania w grupie społecznej, pokojowego rozwiązania problemów, z zachowaniem zasad współzawodnictwa i komunikowania się.
Rozwijanie świadomości dotyczącej roli osób znaczących i autorytetów.
.
Kształtowanie u uczniów postaw prospołecznych, umożliwianie uczniom udziału w działaniach z zakresu wolontariatu.
Organizowanie w ramach zespołów klasowych i pozaklasowych pomocy koleżeńskiej uczniom mającym problemy z opanowaniem materiału.
Rozwijanie u uczniów kreatywności i przedsiębiorczości poprzez udział w projektach zespołowych lub indywidualnych.
Rozwijanie umiejętności uczniów z wykorzystaniem sprzętu zakupionego w ramach programu ,,Laboratoria przyszłości”
Wspieranie rozwoju umiejętności cyfrowych ze szczególnym uwzględnieniem bezpiecznego poruszania się w sieci oraz krytycznej analizy informacji dostępnych w internecie
Stosowanie wzmocnień pozytywnych wobec uczniów, pozytywnej informacji zwrotnej, zadawanie zadań na miarę możliwości ucznia.
Wzmacnianie wśród uczniów więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną poprzez aktywny udział w uroczystościach, imprezach szkolnych i środowiskowych.
|
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
|
Opiekun SU, nauczyciel WOS, wychowawcy/ cały rok
Nauczyciele, wychowawcy/ cały rok
Nauczyciele, wychowawcy/ cały rok
Dyrektor, wychowawcy, nauczyciele/ cały rok
Samorząd Uczniowski , wychowawcy/ cały rok zgodnie z planem pracy
Dyrektor, wychowawcy, nauczyciele realizujący program „Spójrz inaczej”/ cały rok
Wychowawcy, nauczyciele/ cały rok
Nauczyciele, wychowawcy, nauczyciel informatyki/cały rok Nauczyciele, wychowawcy, nauczyciel informatyki/cały rok
Wychowawcy, nauczyciele/ cały rok wg potrzeb
Nauczyciele / cały rok
|
Działania wychowawcze |
Przygotowanie uczniów do aktywnego i świadomego uczestnictwa w życiu społecznym oraz podejmowania działań na rzecz środowiska szkolnego i lokalnego, w tym do podejmowania działań wolontariatu.
Rozwijanie umiejętności współdziałania w grupie społecznej, pokojowego rozwiązania problemów,
Kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, wychowanków i wychowawców, a także nauczycieli, wychowawców i rodziców.
Rozwijanie wrażliwości i poczucia odpowiedzialności za relacje międzyludzkie. Kształtowanie postaw patriotycznych, poszanowania symboli narodowych i tradycji.
Kształtowanie postaw ukierunkowanych na prawdę, dobro i piękno, uzdalniających do odpowiedzialnych decyzji – przygotowanie uczniów do aktywnego i świadomego uczestnictwa w życiu społecznym, do podejmowania odpowiedzialnych decyzji.
Podnoszenie jakości wsparcia dla dzieci, uczniów i rodzin udzielanego w systemie oświaty w celu wspomagania ich rozwoju. |
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie Nauczyciele Rodzice
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie Rodzice
|
Wychowawcy, nauczyciele/ stosownie do potrzeb
Wychowawcy, nauczyciele/ cały rok
Wychowawcy, nauczyciele/cały rok szkolny
Wychowawcy, nauczyciele/cały rok szkolny
Dyrektor, wychowawcy nauczyciele, SU/ zgodnie z planami działań, harmonogramem uroczystości, imprez szkolnych
Wychowawcy, nauczyciele/ cały rok
Wychowawcy, nauczyciele, psycholog, pedagog specjalny/cały rok |
Działania profilaktyczne |
Prowadzenie zajęć z zakresu prawa – poznanie praw i obowiązków wynikających z roli ucznia, członka społeczności szkolnej, rodziny i kraju.
Wpływ na otoczenie, np. wspólne planowanie działań w klasie.
Opieka nad samorządem uczniowskim.
Organizacja spotkań ze znaczącymi ludźmi i autorytetami.
Przygotowanie i zachęcanie do podejmowania działań na rzecz środowiska szkolnego i lokalnego, w tym do angażowania się w wolontariat.
Spotkania z policjantem – skutki prawne związane z występowaniem różnych form agresji, w tym cyberprzemocy.
Organizowanie wycieczek szkolnych oraz imprez integrujących środowisko klasowe i szkolne.
Zajęcia warsztatowe z psychologiem – rozwijanie empatii .
Kształtowanie podstawowych umiejętności komunikacyjnych oraz formułowania prostych wniosków na podstawie obserwacji i własnych doświadczeń.
Kształtowanie umiejętności przestrzegania obowiązujących reguł.
Kształtowanie umiejętności nawiązywania i podtrzymywania relacji z rówieśnikami, w tym w okresie nauczania zdalnego, rozpoznawania ich potrzeb, zgodnej współpracy z innymi, z zachowaniem obowiązujących norm i reguł kultury osobistej.
Przygotowanie do sprawiedliwego i uczciwego oceniania zachowania własnego i innych ludzi.
Prowadzenie badań i działań diagnostycznych w związku z rozpoznawaniem indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia: mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów. Monitorowanie i analizowanie przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły i placówki, rozwiązywanie problemów dydaktycznych i wychowawczych uczniów. Organizacja zajęć dydaktyczno-wyrównawczych i specjalistycznych. |
Uczniowie
Uczniowie Rodzice
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie Rodzice
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie ze specjalnymi potrzebami
Uczniowie ze specjalnymi potrzebami
Uczniowie ze specjalnymi potrzebami
|
Dyrektor, nauczyciele wychowawcy wg planów pracy
Wychowawcy/ wg planów wychowawców klas
Opiekun SU/ cały rok
Dyrektor, nauczyciele, wychowawcy wg planów pracy
Opiekun SU, wychowawcy zgodnie z kalendarzem imprez szkolnych i z potrzebami
Dyrektor, wychowawcy wg porzeb
Dyrektor, wychowawcy, nauczyciele/ zgodnie z kalendarzem imprez szkolnych
Psycholog szkolny/ cały rok
Wychowawcy, nauczyciele/ cały rok
Wychowawcy, nauczyciele/ cały rok
Wychowawcy/ cały rok
Wychowawcy/ początek roku szkolnego
Psycholog, pedagog specjalny, wychowawcy, nauczyciele/cały rok
Psycholog, pedagog specjalny, wychowawcy, nauczyciele/cały rok
Nauczyciele specjaliści
|
-
Sfera rozwoju psychicznego – wartości, normy, wzory zachowań (kultura)
Działania wskazane w rozporządzeniu |
Sposób realizacji |
Adresaci działań |
Odpowiedzialni, termin |
Działania informacyjne |
Filmy i materiały edukacyjne.
Gazetki edukacyjne. |
Uczniowie
Uczniowie |
Nauczyciele Wychowawcy/ zgodnie z planami nauczania oraz planami wychowawców |
Działania wychowawcze |
Budowanie systemu wartości, kształtowanie prawidłowego stosunku do nich oraz kultury zachowania.
Budowanie systemu wartości – prawda, dobro i piękno.
Kształtowanie umiejętności komunikacyjnych uczniów, które umożliwią dialog z innymi i z samym sobą (nauka nawiązywania serdecznego kontaktu, sympatii, szacunku i tolerancji)
Kształtowanie kompetencji międzykulturowych (nabywanie umiejętności porozumiewania się w języku obcym, ale również kształtowanie postawy otwartości i akceptacji, woli porozumienia oraz ciekawości dotyczącej poznawania różnic)
Przeciwstawianie się obojętności wobec wszelkich przejawów zła, kształtowanie gotowości współdziałania i pomocy – dobroczynności, szlachetności, zaangażowania społecznego
Kształtowanie umiejętności przeżywania emocji, radzenia sobie ze stresem i agresją – kształcenie samodzielności w rozwiązywaniu problemów i konfliktów uczniowskich (tolerancja, życzliwość, empatia i przyjaźń)
Wspomaganie wychowawczej roli rodziny przez właściwą organizację i realizację zajęć edukacyjnych wychowanie do życia w rodzinie. Ochrona i wzmacnianie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. |
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie |
Wychowawcy Nauczyciele/ cały rok
Wychowawcy Nauczyciele/ cały rok
Wychowawcy Nauczyciele/ cały rok
Wychowawcy Nauczyciele/ cały rok
Wychowawcy Nauczyciele/ cały rok
Wychowawcy Nauczyciele /psycholog/ pedagog/ cały rok
nauczyciel wychowania do życia w rodzinie/wychowawcy/zgodnie z planami pracy |
Działania edukacyjne |
Realizacja zajęć edukacyjnych – kształtowanie gotowości do uczestnictwa w kulturze, poszanowania innych kultur i tradycji.
Działanie na rzecz szerszego udostępniania kanonu i założeń edukacji klasycznej oraz sięgania do dziedzictwa cywilizacyjnego Europy.
Realizacja zajęć edukacyjnych na lekcjach wychowawczych – kształtowanie umiejętności odróżniania dobra od zła.
Prowadzenie rozmów z uczniami o szkodliwości działania sekt i tzw. nowych ruchów religijnych.
Kształtowanie krytycznego myślenia i wspomaganie uczniów w konstruktywnym podejmowaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu.
Nauka dobrych manier (reguł grzeczności).
Kształtowanie wrażliwości estetycznej poprzez kontakt z dziełami literackimi, z wytworami kultury, z dziełami architektury i sztuk plastycznych, należącymi do polskiego i europejskiego dziedzictwa kultury (wycieczki edukacyjne).
Rozwijanie zainteresowań i pasji uczniów – popularyzacja alternatywnych form spędzania wolnego czasu.
Rozwijanie szacunku dla kultury, historii narodu i dorobku narodowego.
Popularyzowanie wiedzy i rozwijanie świadomości na temat zasad humanitaryzmu.
Czym jest dyskryminacja – przeciwdziałanie objawom dyskryminacji, dostosowanie warunków nauki, opieki i wychowania do potencjalnych obszarów dyskryminacji.
Stworzenie warunków wyrównywania różnic językowych i kulturowych dla uczniów pochodzących z innych krajów. |
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie |
Nauczyciele/ zgodnie z planami nauczania
Wychowawcy/ zgodnie z planami wychowawców
Nauczyciel religii/zgodnie z planami nauczania lub potrzebami
Wychowawcy Nauczyciele/ cały rok
Wychowawcy Nauczyciele/ cały rok
Wychowawcy Nauczyciele/ cały rok
Wychowawcy Nauczyciele/ cały rok nauczyciele jęz. polskiego, historii, plastyki, muzyki zgodnie z planami nauczania i harmonogramem wycieczek
Nauczyciele/ cały rok (koła przedmiotowe i artystyczne)
Nauczyciele jęz. polskiego, historii, plastyki, muzyki/ cały rok
Nauczyciele/ zgodnie z planami nauczania
Nauczyciele/ zgodnie z planami nauczania
Dyrektor/ stosownie do potrzeb |
Działania profilaktyczne |
Zajęcia dydaktyczne – kształtowanie umiejętności właściwego komunikowania się w różnych sytuacjach społecznych, dbałości o język i kulturę wypowiadania się, również w Internecie.
Spotkania z autorytetami – dostarczanie wzorców osobowych.
Programy edukacyjne – telewizyjne, spektakle teatralne.
Organizowanie indywidualnych kontaktów z pedagogiem i psychologiem oraz ze specjalistami.
Realizacja treningu asertywności.
Kształtowanie wrażliwości estetycznej oraz gotowości do uczestnictwa w kulturze, poszanowania tradycji i kultury własnego narodu, a także poszanowania innych kultur i tradycji poprzez kontakt z wybranymi dziełami sztuki, zabytkami i tradycją w środowisku rodzinnym, szkolnym i lokalnym, uczestniczenie w życiu kulturalnym środowiska rodzinnego, szkolnego, lokalnego oraz wydarzeniach organizowanych przez najbliższą społeczność.
Organizowanie wyjść na spotkania ze sztuką, np. do teatru, filharmonii, muzeów, na wystawy artystyczne.
Realizacja zajęć na lekcjach języka polskiego, lekcjach z wychowawcą – kształtowanie postaw społecznie akceptowanych.
Organizacja wycieczek – umożliwienie kontaktu z wytworami sztuki oraz miejscami pamięci narodowej.
Prowadzenie kół zainteresowań dla dzieci i młodzieży zgodnie z potrzebami rozwojowymi.
Przygotowanie do radzenia sobie w sytuacjach codziennych wymagających umiejętności praktycznych, budzenie szacunku dla pracy ludzi różnych zawodów.
Tworzenie okazji do publicznego wypowiadania się oraz nauka słuchania innych i szanowania poglądów – oglądanie debat parlamentarnych, prowadzenie debat na zajęciach organizowanych przez nauczycieli.
Organizacja konkursów, przedstawień uczniowskich.
Spotkania z przedstawicielami instytucji współpracujących ze szkołą.
Realizacja projektów edukacyjnych finansowanych z funduszy Unii Europejskiej.
Udzielanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w bezpośredniej pracy z uczniem- udzielanie emocjonalnego wsparcia, pomoc w rozwiązywaniu trudności i niepowodzeń, dbanie o zaspokojenie potrzeby bezpieczeństwa uczniów oraz identyfikacji z grupą, zachęcanie do udziału w zajęciach kół zainteresowań. |
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie, uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
|
Nauczyciele/ cały rok
Dyrektor Wychowawcy/ wg możliwości
Nauczyciele / wg planów nauczania
Wychowawca w razie potrzeby
Wychowawcy/ psycholog/pedagog/zgodnie z planami
Nauczyciele/ zgodnie z planami nauczania
Nauczyciele Wychowawcy zgodnie z planami pracy oraz stosownie do ofert
Wychowawcy Nauczyciele jez. polskiego/ zgodnie z planami pracy i planami nauczania
Wychowawcy Nauczyciele zgodnie z harmonogramem wycieczek
Nauczyciele przedmiotów stosownie do potrzeb
Nauczyciele, w tym n-l doradztwa zawodowego, wychowawcy zgodnie z planami pracy
Nauczyciele jęz. polskiego, WOS, WDŻ zgodnie z planami nauczania
Nauczyciele zgodnie z kalendarzem imprez szkolnych
Dyrektor, wychowawcy/cały rok
Dyrektor zgodnie z ofertami
Psycholog, pedagog specjalny, wychowawcy i nauczyciele |
|
|
|
|
-
Profilaktyka zachowań ryzykownych – bezpieczeństwo
Działania wskazane w rozporządzeniu |
Sposób realizacji |
Adresaci działań |
Odpowiedzialni, termin |
Działania informacyjne |
Organizowanie spotkań dla rodziców – uświadamianie zagrożeń płynących z Internetu.
Dostarczenie wiedzy na temat osób i instytucji świadczących pomoc w trudnych sytuacjach.
Dostarczenie wiedzy z zakresu prawa na temat postępowania w sprawach nieletnich.
Gazetki edukacyjne.
Rozmowy, pogadanki, zajęcia warsztatowe na temat uzależnienia od Internetu. |
Rodzice
Rodzice Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie Rodzice
Uczniowie |
Wychowawcy zgodnie z planami pracy
Wychowawcy (Niebieska Linia, Telefon Zaufania, Rzecznik Praw Dziecka)
Dyrektor, wychowawcy
Opiekun i prowadzący uczniowie
Wychowawcy, nauczyciele,nauczyciel informatyki zgodnie z planami nauczania |
Działania wychowawcze |
Poznawanie zasad bezpieczeństwa w różnych sytuacjach życiowych. Kształtowanie właściwego zachowania się w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia oraz w sytuacjach nadzwyczajnych, w tym poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki. Kształtowanie umiejętności korzystania z technologii informacyjno-komunikacyjnej.
Rozpoznawanie problemów uczniów w sferze emocjonalnej, społecznej lub fizycznej trakcie nauki stacjonarnej oraz po powrocie uczniów do szkoły (po czasowym ograniczeniu funkcjonowania szkoły) – stosowanie badań diagnostycznych ukierunkowanych na zaprojektowanie działań wspomagających.
Eliminowanie lęku uczniów, poczucia zagrożenia spowodowanego nadmiernym obciążeniem związanym np. z przygotowywaniem się do sprawdzianów czy obawą przed porażką w grupie rówieśniczej. |
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
|
Wychowawcy zgodnie z planami wychowawczymi
Nauczyciele informatyki/ cały rok
Dyrektor , powołany zespół/ w zależności od potrzeb
Wychowawcy zgodnie z planami wychowawczymi i potrzebami |
Działania edukacyjne |
Poznanie praw i obowiązków ucznia – budowanie atmosfery otwartości i przyzwolenia na dyskusję.
Rozwijanie umiejętności prowadzenia rozmowy w sytuacji konfliktu – poznanie podstaw negocjacji i mediacji.
Propagowanie wiedzy na temat środków uzależniających oraz prawnych i moralnych skutków posiadania, zażywania i rozprowadzania środków psychoaktywnych.
Uświadamianie negatywnego wpływu pracy przy komputerze na zdrowie i kontakty społeczne oraz niebezpieczeństwa wynikającego z anonimowych kontaktów.
Bezpieczne organizowanie zajęć ruchowych (wychowania fizycznego), odstresowujących i relaksujących, a także poruszania się po drogach.
Rozwijanie świadomości dotyczącej prawa do prywatności, w tym do ochrony danych osobowych, oraz dotyczącej ograniczonego zaufania do osób poznanych w sieci.
Nauka obrony przed naciskiem otoczenia (w tym przed reklamą). |
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie |
Wychowawcy, nauczyciele / na początku roku szkolnego i stosownie do potrzeb
Wychowawcy, nauczyciele jęz. polskiego, WOS, prowadzący zajęcia „Spójrz Inaczej”
Wychowawcy, nauczyciele zgodnie z planami nauczania
Nauczyciele informatyki, wychowawcy/ początek roku, zgodnie z planami nauczania
Nauczyciele w – f, wychowawcy/cały rok
Wychowawcy, nauczyciele informatyki, WOS zgodnie z planami nauczania
Nauczyciele zgodnie z planami nauczania |
Działania profilaktyczne |
Zajęcia z wychowawcą, wychowania fizycznego (znajomość zasad bezpieczeństwa podczas korzystania ze sprzętu sportowego, podczas pobytu nad wodą, w górach).
Rozwijanie zainteresowań, organizacja czasu wolnego, wprowadzenie ograniczeń przez rodziców.
Realizacja zajęć na lekcjach wiedzy o społeczeństwie – poznanie instytucji, do których należy się zwrócić w przypadku występowania przemocy fizycznej lub psychicznej.
Organizacja spotkań z policjantem.
Realizacja treści na zajęciach dydaktycznych, m.in. – poznanie zasad ostrzegania ludności o zagrożeniach, zamieszczania i rozpowszechniania informacji w sieci.
Rozmowy, pogadanki, zajęcia warsztatowe na temat uzależnienia od Internetu.
Prowadzenie treningu asertywności.
Prowadzenie zajęć profilaktycznych – „Spójrz inaczej”.
Organizowanie spotkań dla rodziców – uświadamianie zagrożeń płynących
Podejmowanie działań z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci i młodzieży- zajęcia (np.warsztaty) dla uczniów poszczególnych klas, dla rodziców z zakresu profilaktyki uzależnień (tematyka dostosowana do potrzeb), rozmowy indywidualne na temat zdrowego stylu życia, aktywnego spędzania wolnego czasu, planowania zajęć alternatywnych dla uzależnień.
|
Uczniowie
Uczniowie Rodzice
Uczniowie Rodzice
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Uczniowie
Rodzice
Uczniowie Rodzice |
Wychowawcy, nauczyciele w – f/ początek roku szk. zgodnie z planami nauczania i z potrzebami
Wychowawcy, nauczyciele/ cały rok
Nauczyciele WOS, wychowawcy wg planów nauczania oraz potrzeb
Dyrektor, wychowawcy/ wg potrzeb
Nauczyciele, w tym n- l edukacji dla bezpieczeństwa, wychowawcy wg planów nauczania
Wychowawcy, nauczyciel informatyki/ cały rok
Wychowawcy i nauczyciele włączają elementy treningu w przebieg zajęć przez cały rok
Nauczyciele prowadzący zajęcia/ cały rok
Wychowawcy/ wg planów nauczania
Psycholog, pedagog specjalny, wychowawcy/ wg potrzeb |
-
Harmonogram – sposób realizacji zadań (realizacja treści programowych)
Organizacja zajęć wychowawczo-profilaktycznych dla uczniów
Zadania profilaktyczne |
Sposób realizacji |
Odpowiedzialni za realizację zadań |
Sfera fizycznego rozwoju ucznia – edukacja zdrowotna |
||
Kształtowanie postawy odpowiedzialności za własne zdrowie |
i prawidłowej higieny.
w zakresie rozpoznawania ucznia w sytuacji kryzysowej.
i w klasach na temat zasad zdrowego stylu życia.
|
Nauczyciel biologii, dietetyk, pielęgniarka szkolna – organizacja spotkań, pogadanek.
Lekarz stomatolog, pielęgniarka szkolna. Nauczyciele, wychowawcy. Przeszkoleni nauczyciele (wg odrębnego planu na zajęciach w każdej klasie). Zajęcia z wychowawcami klas.
Wychowawcy.
Dyrektor
Wychowawcy
Wychowawcy
Wychowawcy |
Profilaktyka zagrożeń. |
z zakresu wiedzy o uzależnieniach, środkach i substancjach psychoaktywnych i możliwościach szukania pomocy (narkomania, dopalacze, alkohol, nikotyna).
w różnych sytuacjach życiowych, w tym w okresie epidemii koronawirusa, kształtowanie właściwego zachowania się w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia oraz w sytuacjach nadzwyczajnych, w tym związanych z zagrożeniem zdrowia i życia w związku z pandemią koronawirusa.
o widocznej zmianie w zachowaniu dziecka, o podejrzeniach.
i wykorzystywania informacji z różnych źródeł oraz korzystania z technologii informacyjno-komunikacyjnych. |
Wychowawcy i nauczyciele przedmiotów.
Nauczyciele przedmiotów, bibliotekarz |
Kształtowanie postaw społecznych – relacje |
||
Zapoznanie z podstawowymi prawami ucznia i obowiązkami wynikającymi z roli ucznia oraz członka społeczności szkolnej, rodziny i kraju. |
i członka społeczności szkolnej, rodziny i kraju.
i potrzebującym, umiejętności rozwiązywania konfliktów i sporów.
i wewnątrzszkolnego systemu oceniania oraz Kodeksu ucznia – uczniowie znają swoje prawa i obowiązki.
|
Nauczyciele klas – Kodeks praw i obowiązków ucznia.
Wychowawcy
Wychowawcy
Wychowawcy, nauczyciele – zasady dobrego wychowania, Dyrektor, Wychowawcy, nauczyciele przedmiotów
Wychowawcy, nauczyciele |
Kształtowanie umiejętności komunikacyjnych i przestrzeganie obowiązujących reguł, dbałość o język i kulturę wypowiadania się oraz o dobry klimat w szkole. |
|
Wychowawcy, Nauczyciele Wychowawcy – scenariusze imprez kulturalnych.
Wychowawcy |
Profilaktyka zagrożeń. |
|
Pedagog, psycholog, wychowawcy klas, nauczyciele
Wychowawcy, nauczyciele prowadzący zajęcia „Spójrz inaczej” Wychowawcy
Wychowawcy, nauczyciele
Pracownicy szkoły
Wychowawcy klas starszych
Wychowawcy i nauczyciele |
Bezpieczeństwo – profilaktyka zachowań ryzykownych |
||
Zapoznanie z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa w różnych sytuacjach życiowych, kształtowanie właściwego zachowania się w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia oraz w sytuacjach nadzwyczajnych. |
z zasadami bhp na lekcjach, podczas spożywania posiłków w stołówce szkolnej, podczas przerw, szczególnie w okresie pandemii koronawirusa.
z biblioteki szkolnej – uczniowie poznają zasoby i zachęcani są do czytelnictwa.
|
Dyrektor, nauczyciele, wychowawcy
Kontrola regulaminów i zasad bezpieczeństwa, szczególnie w okresie zagrożenia COVID-19.
Wychowawcy nauczyciele
Dyrektor
Bibliotekarz |
Kształtowanie umiejętności porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł, korzystanie z technologii informacyjno-komunikacyjnej, kształtowanie świadomości negatywnego wpływu pracy przy komputerze na zdrowie i kontakty społeczne. |
|
Wychowawcy, nauczyciele, nauczyciel informatyki |
Profilaktyka zagrożeń. |
|
Wychowawcy, nauczyciele informatyki
Przedstawiciele policji, przedstawiciele fundacji – materiały informacyjne.
Dyrektor, wychowawcy
Wychowawcy, nauczyciele |
Wartości, normy, wzory zachowań – kultura |
||
Kształtowanie poszanowania dla tradycji i kultury własnego narodu, a także poszanowania innych kultur.
Kształtowanie postaw wyrażających szacunek dla ludzi, niezależnie od statusu materialnego, religii, wieku, wyglądu, poziomu rozwoju intelektualnego i fizycznego, oraz respektowanie ich praw, podejmowanie działań w celu zapobiegania dyskryminacji. |
i obyczajów regionu, w którym funkcjonuje szkoła.
i czynników, które na nie wpływają.
i państwowym,
i lekcjach muzealnych,
i miejsca.
|
Wychowawcy, nauczyciele
Wychowawca
Nauczyciele przedmiotów, wychowawcy .
Wychowawcy |
Profilaktyka zagrożeń. |
|
Dyrektor Wychowawcy |
Organizacja działań dla rodziców
Zadania |
Formy realizacji |
Informowanie rodziców o podejmowanych przez szkołę działaniach wychowawczo-profilaktycznych. |
Zapoznanie rodziców z programem wychowawczo-profilaktycznym.
Dni otwarte szkoły – kierowanie informacji do rodziców.
Przekazywanie na bieżąco informacji o realizowanych programach wychowawczo-profilaktycznych za pomocą e-dziennika, poczty elektronicznej, strony internetowej szkoły, gazetek ściennych w szkole. |
Informowanie rodziców o funkcjonowaniu dziecka w szkole. |
Przekazywanie na bieżąco informacji o sukcesach, trudnościach i problemach uczniów za pomocą dziennika elektronicznego, podczas rozmów indywidualnych, zebrań klasowych.
Rozmowy indywidualne z dyrektorem szkoły, z wychowawcami
Informacje na temat niskiej frekwencji (pisemnie).
Współpraca z radą rodziców w zakresie pomocy materialnej dla uczniów potrzebujących wsparcia, dożywiania, dofinasowania wycieczek. |
Przekazywanie wiedzy na temat problemów wychowania i profilaktyki. Wspomaganie przez szkolę wychowawczej roli rodziny, m.in. przez właściwą organizację zajęć edukacyjnych wychowania do życia w rodzinie oraz zadań programu wychowawczo – profilaktycznego |
Organizacja spotkań i warsztatów dla rodziców ze specjalistami na temat:
Gazetki i biuletyny dla rodziców – upowszechnianie materiałów edukacyjnych, w tym na temat przeciwdziałania COVID-19.
Doskonalenie umiejętności rodziców w zakresie radzenia sobie z trudnymi sytuacjami.
Organizowanie spotkań z rodzicami – dostarczenie informacji, jak powinni zachować się w sytuacjach wymagających interwencji.
Indywidualne konsultacje z wychowawcą. |
Współpraca z instytucjami i podmiotami odpowiedzialnymi za wspieranie ucznia i jego rodziny |
Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną ,w tym z Poradnią Specjalistyczną, innymi przedszkolami, szkołami i placówkami, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami i podmiotami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży, higienistką szkolną, pracownikiem socjalnym, asystentem rodziny, kuratorem sądowym. |
Organizacja działań dla nauczycieli
Zadania |
Formy realizacji |
Organizacja doskonalenia zawodowego – kursy, warsztaty, szkolenia. |
Dostarczanie nauczycielom informacji o dostępnych formach doskonalenia poza szkołą zgodnie z potrzebami nauczycieli i szkoły. |
Organizacja wewnątrzszkolnego doskonalenia.
|
Organizacja szkoleniowych rad pedagogicznych zgodnie z potrzebami. Przedstawianie radzie pedagogicznej propozycji doskonalenia zawodowego mającego na celu podnoszenie jakości edukacji włączającej. |
Propagowanie literatury na temat profilaktyki w szkole. |
Udostępnianie materiałów szkoleniowych. Gromadzenie literatury na temat szkolnej profilaktyki. |
-
Ewaluacja programu
Przebieg pracy wychowawczo-profilaktycznej i jej efekty poddawane są systematycznej obserwacji
i ocenie. Informacje zwrotne pochodzące od uczniów, rodziców i nauczycieli służą doskonaleniu pracy i wyciąganiu wniosków na przyszłość. Najlepszych efektów można spodziewać się, gdy ewaluacji dokonuje się na podstawie obserwacji procesu wychowania.
Sposoby i środki ewaluacji:
-
obserwacja i analiza zachowań uczniów,
-
obserwacja postępów w nauce,
-
frekwencja na zajęciach dydaktycznych,
-
udział w konkursach.
Narzędzia ewaluacji:
-
ankieta dla uczniów, rodziców i pracowników szkoły,
-
obserwacja zachowania uczniów,
-
analiza dokumentacji wychowawców,
-
analiza sukcesów i osiągnięć uczniów,
-
rozmowy indywidualne z rodzicami, uczniami i pracownikami szkoły,
-
wytwory uczniów,
-
analiza sprawozdań dotyczących wypadkowości uczniów.
Działania ewaluacyjne będą polegały na:
-
sformułowaniu pytań ewaluacyjnych ukierunkowanych na jego osiągnięcie,
-
opracowaniu planu ewaluacji,
-
zaplanowaniu sposobu opracowania wyników ewaluacji i ich udostępnienia społeczności szkolnej.
Ewaluacji programu wychowawczo-dydaktycznego dokona powołany przez dyrektora szkoły zespół ds. ewaluacji programu, oceniający rezultaty i efektywność prowadzonych działań. Z wnioskami
z przeprowadzonej ewaluacji rada pedagogiczna zostanie zapoznana na zebraniu kończącym rok szkolny.